بز مورسیا اسپانیایی یکی از مشهورترین انوع نژاد بز در جهان است. این نژاد، بومی جنوب شرقی کشور اسپانیا یعنی مناطق مورسیا، آلمریا، گرانادا و آلی کانته میباشد. این بزها به نام رامش (RAMESH) شناخته می شوند و نام کامل آنها

murcia goat Capra aegagrus hircus می باشد.

این بزها دارای ویژگی های با ارزشی چون پرورش آسان، توان بالا برای زندگی در شرایط سخت محیطی و شیردهی بالا هستند و همین خصوصیات موجب شده است که بزهای مورسیا گروسیا در کنار بزهای سانن و آلپاین بهترین انوع نژاد بز برای پرورش باشند.

به طور کلی ۴۰۰٫۰۰۰ راس بز مورسیا در جنوب شرقی اروپا پرورش داده می شود که از این تعداد ۱۵۰٫۰۰۰ راس آن در استان مورسیا وجود دارند.

این بزها به دلیل زندگی در مناطق گرمسیری و نیمه بیابانی گرم و خشک جنوب شرقی اسپانیا توان زیادی برای تحمل شرایط سخت محیطی پیدا کرده اند و با قدرت چرای بالایشان تولید شیر بسیار قابل توجهی دارند. همین موضوع موجب شده که این نژاد به مناطق مختلف جهان صادر شود.

این نژاد از سالها قبل به کشورهای مختلف جهان مانند کشورهای آرژانتین، برزیل، ونزوئلا، مکزیک و آفریقای جنوبی صادر شده و در تعداد زیاد پرورش داده می شود.

 

ویژگی های ظاهری بز مورسیا

جثه متوسط و دنبه کوتاه

رنگ پوست و موی بز مورسیا: سیاه تا قهوه ای

بزهای ماده گروسیا موی کوتاه و باریک دارند در حالی که بزهای نر گروسیا معمولا موهایی بلند تر دارند.

بزهای نر، شاخ دار و بزهای ماده فاقد شاخ هستند.

گوش های ایستاده و متوسط

 

ویژگی های تولیدی بز مورسیا

وزن بز نر مورسیا: ۵۰-۶۰ کیلوگرم و وزن بزهای ماده مورسیا: ۳۰ تا ۵۰ کیلوگرم

میزان شیردهی در طول یک دوره شیردهی ۲۱۰ روزه: ۵۰۰ کیلوگرم شیر

شیر این بزها حدودا ۵٫۳ درصد چربی و ۳٫۴ درصد پروتئین دارد. همین کیفیت بالای شیر موجب شده که این بزها بهترین بزهای منطقه خاورمیانه باشند.

سرعت بالا در تولید مثل (این بزها در تمام فصول میتوانند تولید مثل کنند).

درصد بسیار زیاد قابل توجه دوقلوزایی

سن بلوغ: ۷ تا ۸ ماهگی

 

بهترین ویژگی های بز نر مورسیا:

سازگاری بالا با شرایط سخت محیطی مانند هوای گرم و خشک

مناسب برای پرورش در سیستم های متمرکز صنعتی با رکوردهای بسیار بالا

مناسب برای انواع روش های چرای کامل، سیستم های آزاد و نیمه متمرکز

توانایی بالا برای راهپیمایی مسیرهای سخت و طولانی

 

آشنایی با نژاد بز مورسیا

بز ماده مورسیا

مقاومت بالا در برابر بیماریهای مختلف دامی

تولید شیر بالا (به طوری که تولید شیر بز ماده مورسیا در روش صنعتی حدودا ۹۰۰ کیلوگرم و در روش های نیمه متمرکز ۶۰۰ کیلوگرم است).

متوسط وزن بز ماده مورسیا: ۴۰ تا ۶۰ کیلوگرم

میانگین درصد تولید مثل: ۱۸۰ تا ۲۲۰

تولید شیر و گوشت بالا

شیر این بزها برای تولید پنیر بسیار مناسب است.

 

بز ماده شیری مورسیا

بز مورسیا در مقایسه با دیگر نژادهای مشهور مانند هلشتاین، آلپاین و سانن بهره وری بالاتری از نظر تولید شیر و درصد چربی، پروتیئن و لاکتوز بالاتر دارند.

نژاد آلپاین در تمام مناطق فرانسه پرورش می یابد. این نژاد به ویژه در دره میانه لوار و اطراف آن، در دره های ساونا و رون و در منطقه پویتو چارنتس گسترده شده است. در ساویو، محل تولد نژاد، فعالیت قابل توجهی در پرورش این نژاد به چشم می خورد. امروزه آلپاین با تولید 55٪ از شیر فرانسه، فراوان ترین نژاد در این کشور است.

ظرفیت ها و کاربردها

بز آلپاین دارای اندازه متوسط ​​است و مقدار زیادی شیر تولید می کند. این دام سبک، سرسخت بوده، با سیستمهای نگهداری داخلی، مرتع و یا شرایط کوهستانی سازگاری بالایی دارد. نیم تنه ی این دام کوتاه است، و نوع حنایی رنگ آن بیشترین فراوانی را دارد. گونه هایی با رنگ های زیاد نیز در میان آلپاین ها یافت می شوند. قفسه سینه آلپاین عمیق است، و لگن عریض و راست می باشد. اندام ها قوی است و مفاصل لاغر، باعث شده تا پاهای خوبی داشته باشد. پستان آلپاین بزرگ است و به خوبی در جلو و عقب به بدن چسبیده است و پس از شیر دادن به خوبی جمع می شود. نوک های پستان بخوبی از پستان جدا شده و برآمده است و به سمت جلو قرار داشته، و تقریباً موازی هستند.

عملکرد

از دهه 1970، بز آلپاین فرانسوی در چارچوب یک طرح جامع برای بهبود کیفیت شیردوشی پایش شده است. آلپاین فرانسوی با دارا بودن بیش از 165000 راس، که از این تعداد 40000 بز بصورت مصنوعی لقاح شده اند، عملکردی دارد که نسبت به انواع مشابهی که در سایر کشورهای جهان استفاده می شود بسیار برتر است.

مونت بلیارد نژادی از گاوهای شیری قرمز از منطقه مونت بلیارد در شرق فرانسه است. این دام عمدتاً برای تولید لبنیات و به ویژه برای تهیه پنیر استفاده می شود. این حیوانات از نژاد ردپاید بوده، سرهای سفید و شاخهای کوتاه دارند. گاوهای بالغ 600 تا 700 کیلوگرم وزن دارند و قد آنها تقریباً 145 سانتی متر می باشد، درحالیکه وزن گاوهای نر بالغ به 900 تا 1200 کیلوگرم می رسد.

به دلیل داشتن سطح  بالای انواع کپا کازئین  BB، شیر این دام بیشتر در تولید پنیر پنیر به کار می رود. از نظر لبنیاتی، تولید شیر این دام کمتر از هولشتاین مدرن می باشد، اما طول عمر و باروری بهتری نسبت به هولشتاین دارند.

گاوهای مونت بلیارد عمدتاً شیری هستند، اما نسبت به گوشت گاو هلشتاین دارای ویژگی های گوشتی بهتری هستند. نزدیک به 400000 مونت بلیارد شیری در فرانسه با متوسط ​​شیردهی بالغ بر 7486 لیتر با چربی 9/3٪ و پروتئین 45/3٪ وجود دارند. پروتئین شیر این گاو از نوعی است که برای تهیه پنیر مناسب است و بعضی از گله ها برای تهیه شیر به این منظور از رژیم غذایی مبتنی بر یونجه تغذیه می شوند. گوساله های نر ارزش بیشتری نسبت به هولشتاین دارند. این نژاد در بسیاری از کشورها رواج یافته و به دلیل تلاقی نژاد با هولشتاین برای افزایش طول عمر و باروری محبوبیت زیادی پیدا کرده است.

نژاد جرسی از جمله نژاد های سایز کوچک و شیری می باشد که در ابتدا در جزایر کنل جرسی پرورش داده شده است. از جمله عوامل محبوبیت این نژاد در بین دامداران وجود چربی با کیفیت حاوی در شیر و هزینه های نگهداری پایین با توجه به وزن پایین بدن با توجه به وضعیت عمومی و فیزیکی می باشد.

محدوده وزنی ماده گاو نژاد جرسی چیزی در 400 تا 500 کیلوگرم می باشد و عامل اصلی در محبوبیت این گاو داشتن ظرفیت بالاتر نسبت به سایر نژاد ها در اقتصاد تولیدی می باشد.از جمله این ظرفیت ها شامل:

• توانایی در نگه داری موثر شیر در پستان در شرایط سخت و طولانی تر با توجه به وزن پایین بدن  و توانایی چرا در مراتع مختلف با انواع علف که از همین رو شرایط لازم برای نگهداری این نژاد ارزشمند کم تر از سایر گاو ها بوده که سبب محبوبیت آن شده است.
• گوساله زایی آسان و کم تر بودن ابتلا به سخت زایی که به دلیل این ویژگی مثبت سبب محبوبیت در بین دامداران شده است که در تلقیح های دامی و نژاد های دورگه ، از این نژاد در کنار گاو های شیری و گوشتی استفاده شود که سبب کاهش جراحات مربوطه در هنگام زایمان می شود.
• باروری بالا و زایمان آسان
• چربی شیر بالا با درصد 48/4 % و هم چنین 95/3 % حاوی پروتئین می باشد . همچنین قابلیت رشد کردن با محصولات غذایی (علف های گوناگون) بومی آن منطقه.
• گاو های نر جرسی همچنین در بین نژاد های دیگر سایز کوچک محسوب می شوند و در محدوده ی وزنی 540 تا 820 کیلوگرم می باشند.